Przełamując Granice: Rozdarci & Zakryci
Katowice, NOSPR
5 listopada, godzina 18:00
Program:
Keiko Devaux - Arras
Mark Andre - Riss 2
Yitzhak Yedid - Kadosh Kadosh and Cursed
Wykonawcy:
Orkiestra Muzyki Nowej
Szymon Bywalec - dyrygent
Kompozycje Yitzhaka Yedida i Keiko Devaux zostały wyróżnione na konkursie kompozytorskim Azrieli Music Prize organizowanym przez kanadyjską Azrieli Foundation. Arras autorstwa Devaux została uhonorowana nagrodą Azrieli Commission for Canadian Music w 2020 roku, natomiast Kadosh Kadosh and Cursed Yitzhaka Yedida zdobył nagrodę Azrieli Prize for Jewish Music.
Arras Keiko Devaux to skomponowany dla 14-osobowego zespołu instrumentalnego utwór, w którym kanadyjska kompozytorka eksploruje złożone i subtelne zagadnienia dźwiękowe. Sama nazwa kompozycji „Arras” - nawiązuje do ozdobnych gobelinów. W muzycznej tkaninie również splatają się różne sekcje orkiestry kameralnej w ekscytujący i sugestywny sposób. Keiko Devaux po mistrzowsku łączy różne tekstury, tworząc nieustannie zmieniającą się opowieść o wzajemnym przenikaniu się różnych elementów. Podejście kompozytorki jest niekonwencjonalne, wykorzystuje ona swoje umiejętności w tworzeniu dynamicznych kontrastów i precyzyjnej organizacji dźwięków. Eksploruje temat relacji między przeciwieństwami, tworząc równocześnie rozłączność i jedność pomiędzy elementami muzycznymi.
Kadosh Kadosh and Cursed Yitzhaka Yedida to utwór inspirowany Jerozolimą - miastem świętym i pełnym napięć, jednocześnie błogosławionym i przeklętym. Dwuczęściowe dzieło łączą różnorodne podejścia kompozytorskie z tradycji arabskiej, żydowskiej i europejskiej awangardy. Poprzez dźwięki i strukturę muzyczną, kompozytor przenosi słuchaczy do atmosfery pełnego kontrastów miasta, odkrywając jego duchowe i muzyczne bogactwo. Snuje opowieść o Jerozolimie jako miejscu, które jednocześnie przyciąga i odpycha. Sam mówi o swoim utworze, że jest
„punktem spotkania między starożytnością a nowoczesnością, a także między historią a wydarzeniami współczesnymi, zarówno pod względem muzycznym, jak i filozoficznym i ludzkim”.
Koncert uzupełni utwór Marka Andre - Riss 2, w którym badanie dźwięków na granicy słyszalności poprowadzi do odkrywania tajemniczych przestrzeni pośrednich. Kompozytor poszukuje trwałości i obecności, która pozostaje po zniknięciu dźwięku. Inspiracją do stworzenia cyklu Riss (rozdarcie, rysa, szczelina) był symboliczny element tradycji synoptycznej, według której w chwili śmierci Jezusa na krzyżu zasłona świątyni jerozolimskiej rozdarła się na dwoje, z góry na dół. Ważnym impulsem dla Marka Andre było także spotkanie w Jerozolimie z teolożką Margaretą Gruber i badania akustyczne w Grobie Pańskim. Choć nie jest to muzyka sakralna, kompozytor dostrzega w temacie rozdarcia istotną dialektykę, która opisuje bliskość i oddalenie, obecność i nieobecność Boga.
Alicja Molitorys
Koncert dofinansowany przy wsparciu Azrieli Music Prizes Performance Fund.
Patronat medialny:
Gość Niedzielny, Radio eM