16 kwietnia 2023 r. | godzina 18:00
Katowice, NOSPR
1. Miłosz Jan Pluta: Rozmowy z Janem Tyranowskim
[II nagroda w IV Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Patri Patriae i nagroda specjalna Orkiestry Muzyki Nowej]
2. Tomasz Skweres: Denuo *PRAWYKONANIE
na sopran i małą orkiestrę do poezji Marii Skweres
Joanna Freszel – sopran
3. Agata Zubel: Flash
na perkusję i zespół instrumentalny
Aya Masui – perkusja
Miłosz Jan Pluta:
"Tak jak Jana Tyranowskiego, podczas kazania na krakowskich Dębnikach, zafascynował św. Jan od Krzyża, tak mnie, podczas kazania w Kościele Środowisk Twórczych, zainspirował Jan Tyranowski. Usłyszałem wtedy, że był krawcem, dla którego wiara stała się pasją. Pasja to coś, czemu poświęcamy się dobrowolnie, co jesteśmy w stanie robić mimo zmęczenia i "braku czasu", coś, co dodaje nam sił. Taka była wiara Tyranowskiego.
Najprostszym dowodem na to jest Karol Wojtyła, który z grupą kilkunastu mężczyzn uczestniczył w spotkaniach formacyjnych w domu Krawca. Prowadzili oni wspólną modlitwę, czytali Słowo Boże oraz dyskutowali. Wtedy też Wojtyła podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium. Może gdyby nie Jan Tyranowski, to nie zostałby papieżem?
Myśl o skomponowaniu poematu na sinfoniettę pojawiła się w październiku 2021 r., jednak postać Tyranowskiego znana mi była od dzieciństwa - w 2005 r. ukazał się film "Karol. Człowiek, który został papieżem", w którym Jana Tyranowskiego grał przyjaciel mojego dziadka".
Inspirowany postacią Tyranowskiego utwór Miłosza Jana Pluty podzielony jest na 3 części:
1) portret Jana Tyranowskiego;
2) fuga niepokoju;
3) przemienione serce.
Zdobył II miejsce w IV Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Patri Patriae organizowanym przez POSM II stopnia im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, a także nagrodę specjalną Orkiestry Muzyki Nowej, którą jest wykonanie podczas cyklu koncertowego orkiestry w sali kameralnej NOSPR.
Tomasz Skweres
Z inicjatywy Orkiestry Muzyki Nowej powstała natomiast kompozycja Denuo Tomasza Skweresa. Składa się z pięciu części napisanych do wierszy Marii Skweres, odnoszących się do problemu odnalezienia się jednostki w wielofunkcyjnej maszynie, jaką jest współczesne miasto. Szukanie izolacji, która ma pomóc przetrwać, potrzeba ukrywania oraz chronienia indywidualnej wrażliwości, wreszcie uznanie konieczności wtopienia się w jednolite skupiska bloków i kamienic uważanych powszechnie za wspólny, tętniący życiem organizm miasta – to główne myśli przekazane przez autorkę. Mają one swoje odbicie w warstwie dźwiękowej utworu zbudowanego na zasadzie kontrastu między orkiestrowym tutti – reprezentującym zbiorowość, a intymnymi pasażami solowych instrumentów – reprezentującymi wrażliwe, samodzielne, całkowicie odrębne jednostki ludzkie.
Utwór Tomasza Skweresa został dofinansowany przez Austriackie Ministerstwo Kultury oraz SKE Soziale & Kulturelle Einrichtungen
Maria Skweres:
moje miasto nie mówi
czeka rano na światło
im więcej spojrzeń w niebo
tym łatwiej oddycha
pod sklepieniem krajobraz dymny
między chmurami
jasny punkt
nietrwały
Agata Zubel:
"Nie widzę celowości opisywania tego utworu słowami. Ten utwór opisany jest obrazami"
Utwór Flash Agaty Zubel został zamówiony przez Koussevitzky Music Foundation, Library of Congress i prawykonany we wrześniu 2022 r. podczas 65. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” przez amerykański zespół Talea Ensemble. Wirtuozowska partia perkusji zapisana jest częściowo notacją tradycyjną, częściowo zaś za pomocą obrazów – kolorowych zdjęć krajobrazów, które stanowią inspirację i podstawę twórczej improwizacji.